İsrail Gezi Rehberi [ÖZEL YAZI]
Yazının bütünlüğünü yakalamak için yazı içindeki Youtube videolarını izlemenizi tavsiye ederim.
 |
| Kudüs'teki Burak Duvarı'ndan selamlar ! |
İsrail'in anlamı nedir? İsrail ne demektir?
İsrail "İsra" ve "İl" hecelerinin bir araya gelmesiyle oluşmuş. İsra "gece yürüyen" anlamındadır, "il" ise "kimse/adam" anlamındadır. Kısaca İsrail "gece yürüyen kimse/adam" anlamına gelir. Bunun sebebi Hz. Yakup'tan kaynaklanır. Rivayete göre; Hz. Yakup bir gece yolda yürürken gördüğü olağanüstü ışık kaynağı ile güreşe tutuşur. Işık kaynağı güreşi kaybeder ve Hz. Yakup'a sorar "Güreşi sen kazandın, ne istersin?" Onun iki isteği olur. Onlardan biri ışık kaynağı tarafından vaadedilen bereketli topraklar ve üstün ırk. Işık kaynağı istediklerini verir. Onlara bereketi bol olan Yeruşalayim yani Kudüs ve civarını verir. Burada insanlar bir üzüm salkımını iki kişi zor taşır. Kudüs'ün sembolü halen bu üzün salkımı taşıyan iki insan figürüdür. Bereketli vaadedilen topraklar ise iki nehir arasında kalan havzadır. Detayları için internette araştırabilirsiniz. Bkz. vaadedilmiş topraklar
Yukarıda bahsettiğim rivayetin animasyonu:
İsrail'in bugün ismi kısaca buradan gelmektedir. İsrailoğulları olarak geçen Hz. Yakup'tan gelen gece yürüyen kimseden gelenleri anlatmak için kullanılmıştır.
Gelelim bu topraklardan kimler gelmiş kimler geçmiş:
Videodaki karakterlerin detaylarını öğrenmek için tıklayın.
İsrail'in ana dili nedir?
İbranice'dir. Kutsal semitik dil olarak kabul edilir. Çünkü Tevrat bu dil ile dünyaya gelmiştir. İbranice'nin başka ülkelerde kullanımı yoktur. Dünya genelinde yaklaşık 7-8 milyon kişi tarafından kullanılır. Ülke genelinde İngilizce ve Arapça kullanılır. İngilizce ağırlıklı olarak tüm halk tarafından kullanılır. Arapça bilinmesi sadece Filistinliler tarafından tercih edilir. Bu arada özellikle Yahudi yerleşimcilerin olduğu mahallelerde Arapça'nın levhalarda bile özellikle kapatıldığı gözlerimizden kaçmadı.
 |
| Kudüs eski şehir içindeki Yahudi Mahallesi'ndeki tüm sokak seramiklerinde (levhalarında) Arapça özellikle kapatıldığını gördük. |
İbranice'den feminen ve maskülen yapıya sahiptir. Arapça, Fransızca ve bazı Latin dillerindeki gibi. Yalnız Arapça gibi sağdan sola doğru yazılır ve okunur. Arapça ile çok benzer seslere sahiptir. Örneğin Şın-Çın, Elif-Alif gibi... Aşağıda da özellikle dilin etimolojisini anlayabilmeniz için örneğimi de vermek istedim.
İbranice ifade koyu kırmızı ile belirttim. Adam insan yani Adem, Ademoğlu
Dam kan
Adamah toprak
Kısacası insanoğlu topraktan var edildi.
İbranice diline ait alfabedeki tüm harfler Davud Yıldızı'nda (Magen David) saklıdır.
 |
| Kaynak : https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/53/Magen_David_Hebrew_Alphabet.png Magen David yani Davut Yıldızı, Yahudilik inancının en önemli ve en çok kullanılan sembolü |
İsrail'in nufüsü ne kadar?
İsrail'in bugün yaklaşık 7 milyon nufüsa ve dünyanın en bilinen ve en politik öneme sahip topraklarına sahiptir. Bu nufüsa Batı Şeria hariçtir. Batı Şeria bugün Filistin Yönetimi'ne aittir.
Filistin (Gazze ve Batı Şeria) nufüsü ne kadar?
Yaklaşık 5 milyon nufüsa sahiptir.
Kudüs kime ait?
Kudüs kimseye ait değil. Bence o tüm insanlığa ait.
Üç semavi dinin en önemli noktası. Hangi ilkokulda öğrendiğimiz keşişen kümeler vardır ya. İşte o kesiştiği yer Kudüs bence.
Kümeyi oluşturan halkalardan biri kendini biraz uzaklaştırsa, diğer iki halkanın kesişimi çok daha fazlalaşır.
Bazen o kümedeki halkalardan biri daha agresifse kesişen noktayı kimseye bırakmaz. Hepsini kendi alır ve kümeyi parçalar. İşte tabiri caizse bugün Kudüs ve Batı Şeria'da aynı durum söz konusu.
Gitmeden önce:
"Oraya gidilir mi?"
"Başka yer mi kalmadı!"
"Orada savaş halen devam etmiyor mu?"
"Eceline mi susadın!"
Bu ifadeleri verenlere benim tepkim aşağıdaki videoda saklı :)
Tüm bu ifadeleri kesinlikle bir kenara bırakın. Zira, bu ifadelere takılıp kalırsanız kaybeden siz olursunuz.
Bir de işin güzel olumlu yanları gösterenler vardı. Onlarınsa söyledikleri aslında bizimle aynıydı "hiçbir şey haberlerde gösterildiği gibi değil."
Bu slogan aslında Lübnan'ın Turizm Ofisi tarafından Lübnan'ın tanıtım faaliyetlerinde kullanıldı. Lübnan gerçekten de öyle haberlerde göründüğü gibi bir ülke değildi. Gittik , gördük. Beyrut yazımızı okumak için tıkla.
Demem o ki, taraflı yayıncılık sayesinde bazen o yerde olay olmasa da sanki harpteymiş gibi yansıtılabiliyor, bazense harp olsa kimsenin ruhu duymuyor. Bunun örneği Filistin Batı Şeria'nın El Halil (Hebron - Hevron) şehrinde gördük. O zaman Filistin için bizden sıradaki şarkı gelsin :)
Klasik her ortadoğu seyahatine çıkan kimseler için çevreleri tarafından verilen o tuhaf , şaşkın ifadelere her zamanki gibi maruz kaldık.
Gelelim hazırlıklara. Gittiğimiz yer neresiydi ? Kudüs.
Kudüs hangi ülkenin şehri ?
İsrail'in mi ? Yoksa Filistin'in mi?
Sorunun cevabı aslında Aralık 2017, Trump tarafından kendince verildi.
İsrail'in Aralık 2017'de ABD başkanı Trump tarafından tüm dünyaya Kudüs'ün İsrail'in başkenti olarak tanıdığını ilan etmesi, bazı ülkelerce protesto edildi. Bazı ülkeler ise ABD'ye olan bağından ötürü tanıdı, büyükelçiliklerini Tel Aviv'den Kudüs'e taşıdı.
İsrail'in Türkiye tarafından tanınmış başkenti halen Tel Aviv'dir. Güncel durumu hakkında bilgi almak için Google'layınız.
 |
| Görsel Kaynak: https://images.jpost.com/image/upload/f_auto,fl_lossy/t_Article2016_ControlFaceDetect/399765 |
 |
| https://s.abcnews.com/images/Politics/trump-rt-1-er-171206_16x9_992.jpg |
 |
| https://www.jewishpress.com/wp-content/uploads/Flag-Wall-Jerusalem.jpg Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıyan ABD'ye teşekkür amaçlı, bayraklar Kudüs eski şehir duvarlarında yansıtıldı. |
 |
| https://amp.businessinsider.com/images/5a1eff733dbef4f1018b8f2a-750-375.jpg Burak Duvarı, Kudüs'teki ziyaretinde "kipa" takarak, dileğini taşların arasına sıkıştıran Donald Trump. |
İsrail bugün Filistinlilerce bir ülke olarak tanınmamaktadır. İsrail, Filistinliler için olmayan bir yer. İsrailliler ise olmayan bir millet. İzlemek için:
İsrailliler ise bir misyonu yaşatma amacındadır. İsrailoğullarına Hz. Yakup zamanında vaadedilmiş topraklarına kavuşmak. Her milletten önce kendilerinin bu topraklarda olduğunu ve bu toprakların esas sahibinin kendileri olduğunu kendilerince çeşitli sebeplere sığınarak iddia ederler.
Yazımıza geri dönelim, Kudüs ikiye ayrılmış. Batı Kudüs ve Doğu Kudüs olmak üzere. Batı tarafı İsrail'de ve başkenti olduğunu duyurduğu, Doğu tarafı ise Filistin Yönetimi'nde olan Doğu Kudüs.
Peki, her iki yakaya gidip gelmek için pasaport ve vize kontrolleri mi yapılıyor?
Hayır. Aralarında sadece Google Maps'te görünen bir sınır var. Bu sınırlar arasında askeri herhangi bir kontrol yok. Batı'dan doğuya, doğudan batıya gidilip geliniyor. Yalnız, mahalelerde ciddi ayrım var. Tel Aviv Ben Gurion Havalimanı'ndan otobüse veya trene bindiniz. Kudüs Jerusalem Central Bus Station- CBS'e geldiniz. Burası Batı Kudüs tarafıdır. Yani İsrail'de. Burada müslüman kimseyi pek göremezsiniz. Tramvaya bindiniz. Damascus Gate (Şam Kapısı) durağında indiniz. İşte tam bu nokta Batı ve Doğu'nun ayrıldığı ince nokta. Görünmeyen bir sınır ve iki ayrı ülke var karşınızda. Kapının surun dış tarafından baktığınızdasol tarafı Doğu Kudüs, Sağ tarafı ise Batı Kudüs.
Eski şehire tüm giriş noktalarında ise polis koruması var. Sizi sorgulayan kısaca kimse yok. Oldukça rahatlıkla dolaşabilirsiniz.
Damascus Gate değilde Jaffa Gate durağında indiniz. Burası Batı Kudüs yani Yahudi yerleşimcilerin olduğu taraftasınız. Mahane Yehuda Market'e geldiniz. Burası da Batı Kudüs. Zaten, esnaf ve ziyaret edenlerin başlarındaki kipadan anlayacaksınız.
Kudüs'te tarafsız bölge var mı?
Tarafsız diye bir kavram aslında çok manasız Kudüs için zira tüm askeri-polisi İsrail tarafından sağlanmakta. Kısacası tüm emir-komuta İsrail'de. Örneğin Mescid-i Aksa'ya gireceksiniz. Kapılarında İsrail askeri. Eski şehir merkezine gireceksiniz. Kapılarda İsrail askeri.
Korkunuz kesinlikle olmasın askerlerin tümü göstermelik. "Biz buraya hakimiz" demek için konulmuş. Kimse sizi sorgulamıyor. Hatta örnek verelim, ağızlarında sakız, ellerinde oyuncak tüfek gibi dolaşıyorlar. Arada Mescid-i Aksa'ya girerken Fatiha okutup, tam yarısında kes diyorlar. Onların kes demesine göre kesmeyeceğim için elbette devam ettim , hemde yüzlerine yüzlerine. Saygısızca tutumlara maruz kalabilirsiniz ama inanın bu sizi daha dirayetli kılıyor.
İlk gına : Filistinliler topraklarını sattı, ben gitmem oraya...
Gitmeden önce hep nötrdüm. Görmeden, öğrenmeden kimse hakkında yorum yapmak istemedim. Her iki tarafı da anlamam gerekiyordu, fakat toplumuzda yayılmış genel bir yalanın haklı sebeplere dayanarak topyekün inanmanız gerçekten çok acımasız olduğuna kanaat getirdim. Öğrendiğim şey ise Filistin'e 1915 dolaylarında Türkiye'den tehcir eden Ermenilerin bu topraklarda istediklerini bulamamasından dolayı ellerinde ne varsa sattıkları ve Güney Amerika ile dünyanın çeşitli noktalarına yeniden göç ettiklerini öğrendim.
İkinci gına : "Sözde Ermeni soykırımını tanıyan ilk Filistinliler"
Pardon, bu polemiğe girmek istemezdim ama bahsettiğimiz Filistinliler sadece müslüman bir halktan oluşmamaktadır. Burada Hrıstiyan Filistinlilerde mevcuttur. Haliyle belirttiğim kitle tarafından bu meseleye destek çıkılmış.
Kısacası biz hepten bir soğumuşuz bu bölgeden. Gitmez, görmez, bilmez olmuşuz. Hep bir bahane bulmuşuz. Gitmemişiz.
Bizi böyle soğutmuşlar.
Gitmeden şu yazıyı bir başkasının kalemiymiş gibi okusam, amma abartmış derdim ; ama gördükten ve yaşadıktan sonra açıkçası az bile yazdığımı düşünüyorum.
Şimdi gelelim neden gitmelisin?
1. Öncelikle hangi dine inanırsan inan burası kutsal bir şehir. Hristiyanlık ve Yahudiliğin hac merkezi, İslamın ise en önemli üçüncü ve dördüncü şehri burada. Burası senin manen arınma noktan.
2. Geçmişte kaybettiğimiz değerlere yeniden varım/varız diyebilmen için. (diyeceksin atı alan Üsküdar'ı geçmiş , bende gitmeden önce öyle düşünüyordum ama durum öyle değilmiş)
3. Kutsal metinlerde geçen yerleri göreceksin.
4. İnandığın dinin peygamberlerine selam duracaksın.
5. Eğlenebilecek bir noktası yok çok sıkıcı bir yer orasıııı .... Elbette gittiğiniz yer oldukça kutsal. Atmosferi zaten size bu etkiyi yaşatacaktır ama şehirde keyfini sürebileceğiniz bir çok aktivite, müze mevcut.
6. Çok ruh sıkıcı, ben gidemem öyle yerlere ... Canısı oraya bir saat uzaklıkta Ortadoğu'nun en hareketli şehirlerinden Tel Aviv bulunuyor. Son gün bol bol eğlenirsin.
Kısaca kim neyi ararsa, onu bulacağı bir yerden bahsediyorum.
Kudüs'te nerede kalınır?
Sizin için gidebileceğiniz otelleri derledik. Harita üzerinde istediğin otelin konumunu ve konaklama bedelini görüntülüyorsunuz.
Sadece gideceğiniz tarihi girmeniz yeterli.
Booking.com
Kudüs'te nereleri ziyaret etmeliyim?
Öncelikle dininize göre seçim yaparak başlamanız biraz programı oluşturmanızı kolaylaştıracak. Ortaya bir karışık sun dersen, hay hay...
Ben müslümanlar için gezilecek yerler ağırlıkta olan bir program istiyorum dersen, seni de düşündük, Kudüs ziyaret/gezi rehberine erişmek için tıkla.
1. Mescid-i Aksa
İslam dünyanın en önemli üçüncü mescidi. Hz. Muhammed'in miraca yükseldiği yer kabul edilen bu önemli nokta içerisinde altın kubbeye sahip Kubbet-üs Sahra ile çevresindeki Burak,Mervan, Rahme ve diğer önemli mescitleri ziyaret edebilirsiniz. Kubbet-üs Sahra içindeki muallak taşını ziyaret edebilir, müslüman iseniz taşın iç kısmında Hz. Muhammed'in diğer peygamberlere namaz kıldırdığı noktada sizde ibadet edebilirsiniz. Bu taşın Hz. İbrahim'in oğlunu (İshak veya İsmail** iki din arasında farklı yorumlanır) kurban etme hadisesinin bu taş üzerinde olduğu , Hz. Muhammed'in bu taş üzerinden miraca yükseldiği rivayet edilir)
2. Zeytindağı
Hristiyan inanışının en önemli noktaları ile müslümanlar için Selman Farsi , Hz. Rabia (Rabia El Adewiya), Hz. Meryem, Hz. Zekeriya (ve Hristiyan inanışındaki 50 peygamber) kabirleri ve makamları , Hz. İsa'nın çarmıha gerildiği yer, çarmıha gerilmeden önceki gecesini geçirdiği yer, Kudüs için ağladığı yer gibi bir çok önemli nokta Zeytindağı'nda yer alır. Tepenin bir başından başlayarak zigzag çize çize Kidron Vadisi'ne oradan Aslanlı Kapı'ya ulaşıyorsunuz.
3. Burak Duvarı (en bilinen adı Ağlama Duvarı - Batı Duvarı)
Müslümanlar için Hz. Muhammed'in mirac hadisesinde kendisine sunulan Burak isimli bineğini bağladığı bu duvar, Hz. Süleyman'ın yaptırdığı Süleyman Mabedi'nden kalan son sağlam duvarıdır. Bu duvar Yahudiler için hac noktalarındandır. Ağlama Duvarı'nda neden ağladıklarını öğrenmek için tıkla.
4. Hz. İsa'nın Kabri (Holy Sepulcher- Kıyamet Kilisesi)
Hz. İsa çarmıha gerildikten sonra az önce bahsettiğim Aslanlı Kapı'nın oradan başlayarak VIA DOLOROSA yani ÇİLE YOLU boyunca zigzag yapa yapa bu yol boyunca yürümüş ve en son bu kilisenin olduğu noktada durmuştur. Hristiyanlar hac ibadetini tamamlarken 14 noktaya aynı rotayı izleyerek ulaşması gerekmektedir. Bu noktaların 7 tanesi bu kilisenin dışındadır. Diğer 7 tanesi ise bu kilisenin içinde yer alır. Ayrıca, Hz. Adem'in kabrine ulaştığı rivayet edilen kaya yarığı yine bu kilise içindedir.
5. Ömer Camii
Tam Hz. İsa'nın kabrinin bulunduğu Kıyamet Kilisesi'ne bitişik bu camii, Hz.Ömer Kudüs'e gelip namaz kılmış ve bu noktaya bu camii yapılmıştır. Hristiyan mahallesi içindeki tek cami olma özelliğine sahip.
6. Hz. Davut Kabri (King David Tomb)
Eski şehir içinde Zion tepesi kısmına düşen bu nokta Ermeni mahallesinin bitiminde, Yahudi mahallesinin başlangıcındadır. Kontrolü tamamen Yahudilerdedir. Kabrin üzerinde İbranice yazıları görünce şaşırmayın. Ayrıca erkeklerin başına kipa takması isteniyormuş normalde ; fakat ben gittiğim vakit böyle bir uygulama yoktu.
Kudüs'te üç dine yönelik inanç turizmine yönelik kısa ve özet tur yukarıdaki şekilde. İnancınıza bağlı eklemeleri kendiniz yaparsınız.
İsrail'de sadece Kudüs'ü mü ziyaret etmeliyim?
Hayır. Hem İsrail'de hem de Filistin Batı Şeria'da bir çok önemli yer sizi bekliyor.
İsrail ufacık bir ülke. İki şehir uzaklıkları ortalama 1-3 saat arasında. Her yere rahatlıkla ulaşabilirsiniz. Toplu taşıma yaygın. Otobüs, tren ile gezebilirsiniz. Eğer araç kiralayarak Batı Şeria'ya geçeceksiniz bu sizin için çok ama çok masraflı olacaktır.
Kudüs'ten El Halil (Hebron-Hevron) : 1,5 saat (Batı Şeria)
Kudüs'ten Beytülahim (Betlehem) : 30-40 dakika (Batı Şeria)
Kudüs'ten Ein Bokek : 1,5-2 saat
Kudüs'ten Tel Aviv : 1 saat
Kudüs'ten Kalia Beach : 40 dakika
Kudüs'ten Hayfa (Haifa) : 2 saat
Kudüs'ten Masada : 1,5-2 saat
Kudüs'ten Ein Gedi: 1,5 saat
Kudüs'ten Lut Gölü (Ölüdeniz-Deadsea) : 40 dakikadan itibaren başlar. En son noktası Neve Zohar'a kadar 90 numaralı otoban boyunca devam eder. İlk noktası Kalia Beach.
Kudüs'ten Eylat (Eilat) -İsrail'in Kızıldeniz kıyısında ufak tatil kenti : 3-4 saat
El Halil'e neden gitmeliyim?
1. Hz. İbrahim ve eşi Sare (Sarah), Hz. İshak ve eşi Rıfka (Rebecca) kabirleri müslüman tarafında Al-Ibrahimi Mosque içindedir.
2. Hz. Yakup, Hz. Yusuf ve eşi Lea'nın kabirleri Yahudi tarafındaki Al-Ibrahimi Mosque içindedir.
3. Müslümanlar için dünyadaki 4. en önemli şehirdir.
4. Yahudiler için Kudüs'ten sonra en önemli ikinci şehirdir.
5. Haberlerde görülen o Batı Şeria'nın gerçek, üzücü yüzünü burada göreceksiniz. Filistinlilerin desteğinize ne kadar ihtiyaç duyduğunu görüp, onlara maddi ve manevi destek verebilmek için gitmelisiniz. El Halil'deki Filistinliler İsrail tarafından uygulanan ambargo nedeniyle çoğu alanda çalışamamaktadır. Tek geçim kaynağı turistlere sattıkları hediyelik eşyalar.
6. Hayırsever biri iseniz ve Türkiye'de yardımlarınızı ulaşmasından endişe ediyorsanız, El Halil kentindeki Al-Ibrahimi Mosque - Hz. İbrahim Camii'nin hemen yanıbaşındaki Filistinli binlerce kişiye hergün yemek sağlayan aşevine para yardımlarınızı ulaştırmak için gitmelisiniz. Yapacağınız yardımların tümü dekontlarıyla kayıt altına alınmaktadır.
7. Çeşitli zamanlarda fanatik Yahudiler tarafından baskına uğrayan ve çeşitli dini törenler gerçekleştiren Yahudiler, meydanı boş buldukları için ne yazık ki müslümanlar için bu kadar önemli bir noktayı sinagoga çevirmektedir. Kendileri için ayrılan yerleri yeterli bulmayıp, müslümanlara ait olan cami kısmına da ciddi kuşatma içindeler. Ben bunu gidince anladım.
El Halil'e (Hebron'a) nasıl gidilir?
El Halil, Kudüs'e yaklaşık 1,5-2 saat uzaklıkta. Kudüs'te Şam Kapısı'ndan minibüs kalkıyor ya da Beytülahim aktarmalı gidebilirsiniz. (kontrol noktalarında bekleme süresine göre değişkenlik gösterebilir - Not: Kontrol noktası demişken, sizin kontrol edilecek birşeyiniz yok ama Batı Şerialılara yönelik yapılan bir uygulamadır. Otobüsten indirip, izin kağıtlarını göstermeleri isteniyor. Turistler için pasaportlarına polisler göz ucuyla bakıp geri veriyorlar, bunun için otobüsten inmenize gerek yok. Polisler yanınıza geliyor)
 |
| El Halil kentinde binanın yukarı katlarında yaşayan Yahudi yerleşimciler tarafından Filistinli esnafa atılan taşlar ve çöpler. İşte belki de buna dur demek için gitmelisiniz. |
Beytülahim'e neden gitmeliyim?
1. Hz. İsa'nın doğduğu bu kutsal şehir her yıl özellikle Aralık ayının son haftası, Noel için Hristiyanlar tarafından ziyaret edilmektedir. Hz. İsa'nın doğduğu şehri yakından tanımak için ziyaret etmelisin.
2. Hz. İsa'nın doğduğu The Church of Nativity'nin karşısında Ömer Camii'ni ziyaret edebilirsin.
3. Milk Grotto olarak geçen Süt Kayası Kilisesi'ni ziyaret edebilirsin. Burada Hz. Meryem oğlu Hz. İsa'yı Romalı askerlerden saklanmak için bir mağaraya girer. Girdiği mağarada bir taşın üzerine Hz. İsa'yı emzirmek üzereyken süt damlası taş üzerine düşer ve taş süt beyazı kesilir. Özellikle lohusa kadınlar tarafından ziyaret edilen bu kilisenin inananları tarafından mucizevi görülür.
4. Banksy: Batı Şeria ile İsrail'i birbirinden ayıran utanç duvarları Batı Şeria'yı açık hava ceza evine dönüştürdü. Burada yaşayanlar izinleri olmazsa hiç bir şekilde bu duvarları aşmalarına müsaade edilmemektedir. Her gün yüzlerce Batı Şerialı sabahın 3-4 saatleri gibi kontrol noktalarında İsrail tarafında çeşitli işlerde çalışıp, evlerine ekmek götürebilmek için bu duvarları aşmaya çalışması gerçek bir sabır örneği. Bununla ilgili aşağıda Youtube'daki belgeseli izlemenizi tavsiye ediyorum. Tanıştığım Filistinli bir genç ise yaşadığı yerden 8 kilometre uzaklıktaki Kudüs'ü doğduğundan beri ne yazık ki görememiş. Ayrıca buradan yurtdışına dair gidemiyor. Ancak, Ürdün'e kara sınırı ile geçip, yüzlerce kilometre yol gidip Amman'daki havalimanından geçebiliyor. Halbuki İsrail'e ait Tel Aviv Ben Gurion Havalimanı ile Beytülahim arası 50 kilometre bile değil. Banksy ise Batı Şeria duvarlarını mural sanatıyla renklendirerek uluslararası kamuoyunun dikkatini bu bölgeye çekebilmeyi başaran bir sanatçı. Eserleri Banksy imzası ile tanınan sanatçının esas olarak kim olduğu bilinmiyor.
5. Walled-off Hotel : Tam Batı Şeria ile İsrail arasındaki utanç duvarına bakan konseptte hazırlanmış, bölgede yaşanan sorunları bir konsept halinde otel olarak hizmet vermektedir. Otelin en büyük özelliği tasarımında Banksy'nin mural sanatından faydalanması.
Beytülahim'e (Betlehem'e) nasıl gidilir?
Beytülahim (Betlehem) Kudüs'ten yaklaşık 30-40 dakika uzaklıktadır. Şam Kapısı'ndaki Beyazlı-mavili otobüs durağından kalkan 231 ve 234 no'lu otobüse binmeniz yeterli. Yalnız GILO CHECKPOINT 300 yazanlar sizi kontrol noktasında indirir. Otobüse binmeden önce sorun. (kontrol noktalarında bekleme süresine göre değişkenlik gösterebilir - Not: Kontrol noktası demişken, sizin kontrol edilecek birşeyiniz yok ama Batı Şerialılara yönelik yapılan bir uygulamadır. Otobüsten indirip, izin kağıtlarını göstermeleri isteniyor. Turistler için pasaportlarına polisler göz ucuyla bakıp geri veriyorlar, bunun için otobüsten inmenize gerek yok. Polisler yanınıza geliyor)
 |
| Kontrol noktalarında IL -İsrail plakalı araçlar aranmadan yollarına devam ediyor. |
Tel Aviv'e neden gitmeliyim?
1. Osmanlı'nın Filistin topraklarındaki son kalan ve en güzel şekilde korunmuş eserleri Tel Aviv Yafo (Jaffa)'da yer alıyor.
2. Hem denize girmek, hem kültür tatili yapmak için oldukça hareketli bir şehir görmek için gidebilirsin.
Tel Aviv'e nasıl gidilir?
Tel Aviv'de 1 gün fazlasıyla size yetecektir. Kudüs'ün o mistik atmosferinden bu kadar farklı bir şehrin Kudüs'ten sadece 1 saat uzaklıkta olması gerçekten şaşırtıcı. Türkiye'den Ben Gurion Havalimanı'na indiğinizde şehir merkezine 30 kilometre uzaklıktasınız. Buradan tren, otobüs veya sherut isimli dolmuşla şehir merkezine ulaşıyorsunuz. GETT isimli taksi uygulaması İsrail genelinde oldukça yaygın kullanılıyor. Hatta bu yazılım İsrail'in gurur kaynağı gibi bir şey.
Tel Aviv'de nerede kalınır?
Konaklama yerlerini sizin için derledik. Gideceğiniz tarihi girip, harita üzerinde bütçenize uygun konaklayabileceğiniz yeri seçin.
Booking.com
İsrail'de başka gitmem gereken yerler var mı?
Evet.
Tel Aviv'den bir saat uzaklıktaki Hayfa'ya ve Akko'ya uzanabilirsiniz. Burası Lübnan sınırına yakın bölgeler. Hayfa'da Bahai inancının hac merkezi Bahai Gardens ve Hz. İlyas'ın mağarasını ziyaret edebilirsiniz. Akko'da ise tipik Osmanlı balıkçı kasabasına gelmiş olacaksınız. Eylat (Eilat) ise ülkenin güneyinde Kızıldeniz şeridinde. Burada çeşitli tatil köyleri ve oteller bulunuyor. Kısaca Eylat, İsrail'in tatil cenneti. Eğer vize sorununuz yoksa (multiple İsrail vizesine sahipseniz) Ürdün'ün Akabe kentine Eylat'tan geçebilirsiniz. Eylat'ta OVDA havalimanı bulunmaktadır. Buradan çeşitli ülkelere charter uçak seferleri vardır.
Ben denize girmek istiyorum!
Evet bu İsrail'de kışın bile mümkün. Hava sıcaklığı müsaade etmesi durumunda Tel Aviv'de ücretsiz ve ücretli plajlar bulunmakta. Ücretsiz plajları bile ücretli plaj ayarında. Eylat'ta ise şans hep sizden yana. Kışın bile denize giriyorsunuz.
Lut Gölü - Ölü Deniz İsrail'de mi yoksa Filistin Batı Şeria'da mı?
Her ikisinde de Ölü Deniz'e kıyısı bulunur. Batı Şeria'da Kudüs'ten yaklaşık 40 dakika uzaklıktaki Kalia Beach'te ölüdeniz ziyaret edebilir, isterseniz 15 dakikalığına girebilirsiniz. İsrail tarafında ise Ein Bokek'te Ölüdeniz'e girebilirsiniz. Kudüs'ten Ein Bokek yaklaşık 1,5 saat uzaklıktadır. Kudüs Jerusalem CBS'den 486 no'lu otobüse binebilirsiniz. Daily pass Beersheva-Jerusalem Rav Kav card* alırsanız çok ama çok ekonomik hale geliyor. Tek yön gidiş fiyatına, tüm gün boyunca sınırsız kullanıma sahip oluyorsunuz. Ein Bokek'e giderken yol boyunca Masada ve Ein Gedi Doğal Yaşam Alanını ziyaret edebilirsiniz. Sağlığınız için 15 dakikadan fazla kalınmaması gerekir. Sudaki tuz yoğunluğu %30 seviyesinde olduğundan Arşimet'in meşhur suyun kaldırma kuvvetini kendiniz üzerinde deneyebilirsiniz. Kesinlikle batmıyorsunuz. Yüzemiyorsunuz.
*RavKav: İsrail genelinde kullanılan temassız yolculuk kartı, akbil / kentkart :)
**RavKav Kudüs'te kullanabildiğiniz gibi Hayfa'da, Tel Aviv'de de kullanılmakta. Sadece Damascus Gate'den kalkan Batı Şeria otobüslerinde ve Batı Şeria'daki toplu taşımada kullanılmamaktadır!
Lut Gölü nedir?
Hz. Lut'un kavminin başına taş yağması sonucu bulundukları bölgenin yeryüzünün en alçak noktası haline getirmiştir. Sonrasında ise hiçbir canlının yaşamadığı sadece tuzdan oluşan bir göl halini almıştır. Bugün ise tüm ziyaretçiler bu gölün şifalı, bol mineralli suyundan istifa edebiliyor. Bölgede çıkan özel çamur ile kendinize kür uygulayabilirsiniz. Özellikle gitmenizi tavsiye ederiz.
İsrail'de neden her yerde asker var?
İsrail'de erkekler 3 yıl, kadınlar 1 yıl zorunlu olarak askerlik yaparlar. Askerlik zorlu eğitim ve adaptasyon süreçlerini kapsamaktadır. Çoğu kimse üniversiteye gitmeden askerliği ortadan kaldırmak ister. Tamamladıktan sonra aldıkları toplu para ile çoğu ya dünya turuna çıkar ya da eğitimi için kullanır.
Bölge genelinde tüm toplu taşıma araçlarında, sokaklarda omuzlarında tüfekleriyle dolaşan bir çok asker göreceksiniz. Bunlar gözünüzü asla korkutmasın. Sadece göstermelik olduğunu söyleyebiliriz.
İsrail vatandaşlığı "anayurda dönüş yasası" ile dünyanın dört bir yanındaki Yahudileri topraklarına koşulsuz kabul eder.
 |
| Tel Aviv Ben Gurion Havalimanı'nda ayrılırken ülkenin sahip olduğu kanunlar fotoğraflı örnekleriyle tüm ziyaretçilere sergileniyor. |
İsrail'in kendine ait tren, otobüs, feribot hatları bulunmaktadır. Bu hatları İsrailliler ve turistler kullanabiliyor. Batı Şeria'da yaşayanların Kudüs dahil bölgedeki Batı Şeria'da belirtilen kentlerin dışında bir yere gitmeleri yasak. Yapılan kontrollerde kesinlikle dışarı çıkartılmamaktalar. Filistin Beytüllahim Betlehem'den Kudüs'e dönerken otobüstekileri kontrol noktasında indirdiler. Otobüste sadece bizim gibi turistler kaldı. Herbirinin kimlikleri, izin belgeleri kontrol edildi. Turistlerin ise pasaportlarına ve İsrail vizesi olup olmadığına bakıldı. El Halil'den Beytüllahim'e giderken otobüste bir Filistinli ile görüştüğümde daha da üzüldük. Yaşadığı şehre 8 kilometre uzaklıktaki Kudüs'ü hayatında ne gidebilmiş, ne görebilmiş. Tel Aviv yakınlarındaki Ben Gurion havalimanına gitmeleri bile yasak. Kısaca Batı Şeria açık ceza evine dönüştürülmüş. Onsekiz metrelik utanç duvarlarıyla kapatılmış, kontrol noktalarıyla çile bölgesine dönüştürülmüş. Ne yazık ki üniversiteyi yurtdışında okumak isteyen genç Filistinli Allenby kontrol noktasından geçerek Ürdün'e Amman havalimanına geçip, oradan istediği yere gidebiliyor.
İsrail'in buluşları nelerdir?
İsrail bugün bilimsel ve teknolojik gelişmelere imza atmaktadır. Bugün en çok kullanılan mobil uygulamalar ile sağlık alanında bir çok buluşu bulunmaktadır.
Whatsapp, Snapchat, Gett gibi en çok kullanılan yazılımlar İsrail'de doğmuştur. Hemen hemen her bilgisayardaki INTEL işlemci ise İsrail'in markasıdır. Ülkenin Tel Aviv ve Hayfa şehirleri yüksek teknoloji firmalarına ev sahipliği yapıyor.
Ülkenin savunması Israel Defency Forces adı verilen IDF tarafından sağlanmaktadır. Ayrıca herkes tarafından bilinen dünyanın en bilinen istihbarat servisi Mossad sadece İsrail için çalışır.
İsrail hakkında 68 bilgi :
Kısaca yazımda okuduğunuz yerler dünyanın en önemli bölgesini oluşturuyor. Adeta göz bebeği. Bundan dolayı hangi inanca sahip olursanız olun, mutlaka Filistin Batı Şeria'daki El Halil (Hebron) başta olmak üzere, Kudüs ve diğer şehirlere mutlaka gidin.
Kudüs yazımızı okumak için tıkla.
Kudüs İnstagram'daki detayları görmek için tıkla.
Tel Aviv İnstagram'daki detayları görmek için tıkla.
Gitmeden önce okumanızı tavsiye ettiğim kitaplar hangileri öğrenmek için tıkla.
Gitmeden önce izlemenizi tavsiye ettiğim Filistin ve İsrail sorunlarını öğrenebileceğiniz filmler hangileri öğrenmek için tıkla.
Sormak istediklerinizi Instagram sayfamızdan iletmenizi rica ederiz !
İyi yolculuklar,
Yorumlar